تور شفق قطبی

  پدیده طبیعی شفق با اسامی دیگری مثل سپیده شمالی، نورهای شمالی، چراغ های قطبی هم شناخته می شود و یکی از زیباترین پدیده های جوی و نجومی نزدیک به زمین است که همیشه اتفاق نمی افتد. شفق ها به پدیده جوی و ظهور نورهای رنگی خیره کننده و متحرک در آسمان شب گفته می شود که در شب و سپیده دم در منطقه ها قطبی قابل مشاهده هستند. در واقع نورهای زیبا و متحرکی که معمولا در عرض های جغرافیایی قطبی زمین مثل گرینلند، در دل آسمان شب قابل مشاهده هستند.

مسیر تور شفق قطبی چگونه است؟

برای رسیدن به مورمانسک در ابتدا باید مسافران خود را به مسکو برسانند. از مسکو با هواپیما یا قطار می‌توان به مورمانسک رسید. پروازهای مختلفی همچون ماهان و ایر فلوت در حال حاضر به مسکو پرواز دارند و این پروازها به شکل غیرمستقیم انجام می‌شوند. ما از موسکو به مورمانسک می‌رویم. سامی، تریبرکا و ایگو را می‌بینیم و تجربه‌ای جذاب از رویت شفق قطبی را خواهیم داشت.

تاریخچه و نحوه تشکیل شفق قطبی

در هزاران سال گذشته این نور های زیبا در نگاه مردم سرچشمه و منشاءای از خرافات داشتند. در دوره هایی از تاریخ که خرافات پرستی ئجود داشت، در باور مردم قبل از اینکه علتی از علم این پدیده را بدانند، به نظر میرسید نورهای شفق قطبی، خبر و گواهی از ویرانی های حاصل از جنگ و نبرد درآینده باشند. نقاشی هایی در غاری در فرانسه که تخمین زده می گردد مربوط به حدود سی هزار سال پیش باشد، تصاویر و تمثال هایی از این پدیده طبیعی را نشان می دهد. بسیاری از فیلسوفان، نویسندگان و منجمان دوره باستان همچون ارسطو، دسکارت، گوته و هالی به این پدیده قطبی جوی زیبا و اسرار آمیز در آثار خود اشاره کرده اند. بعلاوه منجم بزرگ گالیله از نام شفق قطبی تو رمان (الهه نور ها) برای توصیف این پدید اسرارآمیز استفاده کرده است. در کانادا قبیله ای وجود دارد که این پدیده نوری زیبا را به ارواح پایکوبیان تعبییر می کنند. گروه های خاصی از بومیان آمریکا هم معتقد بودند که شفق قطبی نمایانگر ارواح مردگان و هرچقدر این نورها درخشان تر باشند نشانه خوشحالی و در آرامش بودن ارواح می باشد.

این پدیده فوق العاده زیبا و رویایی شبیه به پرتوهایی از نورهای رنگی و پایکوبیان هستند و مانند پرده ای که با وزش باد به آرامی حرکت می کند؛ در تاریکی شب دیده و از خود هنرنمایی می کنند. با وجود اینکه عکاسی از این پدیده جذاب واقعا کار دشواری است ولی بازهم سالانه هزاران نفر برای تماشا و عکاسی از این پدیده به قطب شمال می روند.

شاید در ابتدا این پدیده زیبا، جادویی و سحرآمیز بنظرتان برسد اما در حقیقت یک علت منطقی و علمی دارد و آن این است که مبدا و سرچشمه شفق قطبی از سطح خورشید آغاز می شود؛ زمانی که فعالیت های خورشیدی موجب خروج گاز های ابری می شود. توده ای از گاز ها و ذرات خورشیدی  را تحت عنوان طوفان های خورشیدی ازخودش بیرون داده، طوفان های خورشیدی ذراتی از جنس الکترون و پروتون و یون های سنگین است که در پی انفجارات سطحی در خورشید از آن جدا شده و به سمت زمین حرکت می کنند. این ذرات با میدان مغناطیسی زمین برخورد می کنند و برخی از این ها به سمت میدان مغناطیسی قطب های شمال و جنوب کشیده و سبب ایجاد شفق می شود. ناگفته نماند که رسیدن یکی از این توده های خورشیدی به زمین حدودا 40 ساعت ( 2تا 4 روز ) زمان می برد.

رنگ ها و اشکال متنوع شفق قطبی

شفق قطبی اشکال، رنگ ها و روشنایی های مختلفی دارد و حرکات متفاوتی را ایجاد می کند که همه این ها به مواردی از قبیل ویژگی های اتم هایی که وارد جو می گردد، بعلاوه شدت و حجم فعالیت های خورشیدی و کشش نیروی مغناطیسی زمین بستگی دارد؛ رایج ترین رنگ شفق قطبی سبز است و به ترتیب رنگ زرد، بنفش و قرمز کمیاب ترین رنگ ها هستند که به ندرت به چشم می آیند. بعلاوه از لحاظ شکل می توانند به شکل پرده ها پایکوبیان، نورهای موج دار، پرتوهای جریان دار نوری و یا به شکل هلال و قوس دار بین اشکال مختلف ظاهر شوند. نورهای رنگی آبی، قرمز، زرد، سبز و نارنجی به تدریج جابجا می شوند و به آرامی مثل وزش بادی ملایم پرده ها تغییر شکل می دهند و چشم اندازی رویایی و سحر آمیز ایجاد می کنند.

راز رنگ های جادویی شفق قطبی

رنگ شفق قطبی بسته به ارتفاع و نوع ذرات آن متفاوت است. اگر یون های تشکیل دهنده شفق قطبی با اتم های اکسیژن در جو برخورد داشته باشند، نور قرمز رنگ ایجاد می کنند که این رنگ از شفق قطبی معمولا خیلی نادر است و خیلی کم اتفاق می افتد. رایج ترین رنگ ها نورهای سبز و زرد رنگ هستند که اکثرا به وجود می آیند و از برخورد یون ها با اکسیژن در ارتفاعات پایین تر تشکیل می شوند. نور مایل به قرمز و مایل به آبی هم اغلب در حاشیه پایین شفق قطبی دیده می شود و به وسیله یون هایی که به اتم های نیتروژن برخورد می کنند؛ فراوری می شوند. یون هایی هم که با هیدروژن و هلیوم ترکیب شده اند؛ شفق های آبی و بنفش را ایجاد می کنند، اگرچه چشم ما به سختی می تواند این قسمت از طیف الکترومغناطیسی را تشخیص دهد.

زمان مناسب برای بازدید از شفق قطبی

بهترین زمان برای تماشای شفق قطبی به صورت شفاف و واضح زمانی است که آسمان نیمه روشن و به حالت گرگ و میش در آمده باشد. در جزیره ایسلند این امکان وجود دارد که گردشگران می توانند به تماشای طولانی مدت جلوه های ویژه و زیبا و منحصر به فرد این جاذبه بپردازند و لذت ببرند. شفق های قطبی همواره وجود دارند، اما به علت مقدار کمتری از آلودگی نوری و هوای پاک و شفاف، دیده نمی شوند. زمستان معمولاً بهترین زمان برای تماشا آنها است. سپتامبر، اکتبر، مارس و آوریل یعنی شهریور تا اوایل فروردین فرصت خواهید داشت که این پدیده حیرت‌انگیز را از نزدیک مشاهده کنید. شفق های قطبی فقط در شب قابل مشاهده هستند و معمولاً فقط در قسمت های پایینی منطقه قطبی ظاهر می شوند.

شفق قطبی را در کجا می توان مشاهده کرد؟

شفق ها در قسمت های شمالی و جنوبی قطب قابل تماشا هستند. منطقه ها شمالی اروپا نیز کامل ترین و ایده آل ترین زاویه دید برای تماشای این پدیده زیبا را دارد. در حقیقت منطقه ای در نیم کره شمالی وجود دارد که شفق قطبی میانی یا کمربند شمالی شفق قطبی نامیده میشود که در درجه 65 تا 72 شمالی واقع شده که مدواما در حال حرکت در سراسر ایسلند هستند. جایی که به داشتن شفق شفاف و حجیم و پرنور شناخته شده است. در واقع مکان هایی با عرض جغرافیایی بالاتر از 55 درجه، برای تماشای شفق قطبی مناسب تر هستند و وضوح بیشتری دارند. آسمان معمولا تا دو روز پس از بالاترین مقدار فعالیت لکه ها و طوفان های خورشیدی، روشن تر و فعال تر است. چندین آژانس مانند ناسا و اداره ملی اقیانوسی و جوی فعالیت خورشیدی را کنترل نموده و زمان آغاز فعالیت و پایکوبی این رویداد را اعلام می نمایند.

شفق های قطبی در دنیا در انتها یا دورترین عرض های جغرافیایی زمین بصورت پراکنده وجود دارند. ایسلند، کانادا، نروژ، ایالات متحده آمریکا، آلاسکا، فنلاند، سوئد، روسیه و گرینلند برترین مکان ها برای تماشا چراغ های شمالی یا همون شفق های قطبی را می توان در منطقه ها متعددی واقع در نزدیکی قطب شمال مشاهده کرد. اگر می خواهید در مکانی خلوت این پدیده را مشاهده کنید، آلاسکا یا لاپلند برترین گزینه ها برای شما هستند اما اگر مکان های شلوغ را دوست دارید متوانید به ایسلند سفر کنید، زیرا این کشور با فراهم کردن امکانات تفریحی برای عموم افراد، فرصت های کافی برای اکتشاف این منطقه و تماشای این پدیده زیبا، برای گردشگران ایجاد نموده که مسافران می توانند انتظار تماشا چشم انداز بسیار بزرگ و زیبایی از نور های قطبی و بعلاوه فرصت های زیادی را برای پیاده روی و استراحت و کلی امکانات و تفریحی دیگه تو این منطقه داشته باشند.

نکاتی که قبل از سفر و تماشای شفق قطبی باید بدانید

به یاد داشته باشید که ملاقات از این آسمان زیبا نیاز به زمان بندی مشخص در مکان و موقعیت و شرایط آب و هوایی مناسب و به مقدار کافی شکیبایی و خوش شانسی مشتاق هستید و می خواهید این پدیده سحرآمیز و زیبا را تجربه کنید حتما نکات زیر را هنگام سفر مدنظر داشته باشید تا سفری تماشایی و به یادماندنی را تجربه کنید.

1- پیش بینی شرایط آب و هوا پیش از سفر

مکان یابی مناسب هیچ اهمیتی نخواهد داشت اگر شما اطلاعات صحیحی درمورد زمان مناسب آن نداشته باشید. فعالیت های خورشیدی و آسمان صاف و روشن و بدون ابر با هم، زمان مناسبی برای شکار این پدیده زیبا است.

2- خارج شدن از شهر

برای مشاهده واضح شفق قطبی شما باید از شهر دور و به جایی خارج از شهر بروید. ناگفته نماند که شما به شب هایی تاریک و به دور از آلودگی نوری نیاز دارید. هر چقدر در تاریکی کامل شب به تماشا بروید امکان مشاهده واضح و کامل این پدیده بیشتر خواهد بود مدنظر داشته باشید نبود آلودگی نوری و نور مصنوعی بسیار مهم است. اقامت در حومه شهر یا گشت و گذار در دشت و بیابان اطراف شهر برترین منطقه های است که دید شما را به آسمان واضح تر می کند. در تور شفق قطبی روسیه شما می توانید با سفر به مورمانسک و فاصله گرفتن از شهر بزرگ مسکو و اقامت در مورمانسک و حتی ایگلوهای شیشه ای داشته باشید.

3- پاسی از شب را منتظر باشید

معمولا زمان اوج این پدیده 11 شب است، حتی تا ساعت 2 نیمه شب برخی از هتل ها در حومه شهر خدمات ویژه ای را برای این کار ارائه می دهند. ممکن است که مجبور باشید چند ساعت صبر کنید. اما نگران نباشید در بسیاری از مکان ها تورهای راهنما و بعلاوه سوئیت ها و هتل ها با غذا و یه سری خدمات شما رو تا موقع مشاهده و آغاز این پدیده سرگرم می کنند.

4- وسایل مورد نیاز خود را به همراه داشته باشید

با توجه به هوای سرد منطقه ها قطبی لایه های حرارتی و پوشش های عایق دار از قبیل کت و پالتو و لباس های گرم ضروری است، چون امکان دارد برای مشاهده این پدیده زمانی طولانی آن جا بمانید. برخلاف تصور عمومی برودت و سردی هوا تاثیری در نمایش شفق های قطبی ندارد. شما می توانید در طول چندین شب هنگام کوشش برای تماشا شفق، محل اقامت خودتان را تعیین کنید و یا سوئیت ها و کلبه هایی را رزرو نمایید.