جشن وارداوار یکی از جذابترین و پرشورترین سنتهای ارمنستان است که در آن مردم با پاشیدن آب به یکدیگر شادی و طراوت را جشن میگیرند. این جشن، ریشهای عمیق در تاریخ و فرهنگ ارمنستان دارد و امروزه بهعنوان یکی از نمادهای فرهنگی این کشور شناخته میشود. وارداوار ترکیبی از آیینهای باستانی و مراسم مذهبی است که توانسته با گذشت قرنها همچنان محبوبیت خود را حفظ کند.
تاریخچه جشن وارداوار: از آیینهای باستانی تا سنت مسیحی
جشن وارداوار ابتدا به عنوان یکی از آیینهای بتپرستی در ارمنستان باستان برگزار میشد. در آن دوران، این جشن به افتخار الهه آستغیک، الهه عشق، باروری و آب، برپا میشد. مردم برای طلب باران، حاصلخیزی زمین و عشق الهه، به یکدیگر آب میپاشیدند و گلهای رز هدیه میدادند.
با ورود مسیحیت به ارمنستان در قرن چهارم میلادی، این جشن با آیینهای مسیحی تلفیق شد و بهعنوان یکی از مراسم کلیسا شناخته شد. در حال حاضر، وارداوار بخشی از جشنهای مربوط به تجلی عیسی مسیح است. این جشن هر سال، 14 هفته پس از عید پاک برگزار میشود و تاریخی متغیر در تقویم میلادی دارد.
معنای نام وارداوار
واژه “وارداوار” از ترکیب دو کلمه ارمنی تشکیل شده است:
“وارد” (Vard): به معنای گل رز.
“آوار” (Avar): به معنای پاشیدن.
این نام اشاره به رسم کهن هدیه دادن گلهای رز و پاشیدن آب در این جشن دارد.
زمان برگزاری جشن وارداوار
وارداوار هر سال 14 هفته پس از عید پاک برگزار میشود. به همین دلیل، تاریخ آن متغیر است و معمولاً در ماههای تیر یا مرداد قرار میگیرد.
در سال 2024، جشن وارداوار در 28 جولای برگزار خواهد شد.
فعالیتها و مراسم جشن وارداوار
1. آبپاشی و شادمانی خیابانی
آبپاشی اصلیترین بخش جشن وارداوار است. مردم با تفنگهای آبی، سطلها و حتی شلنگها به خیابانها میآیند و به یکدیگر آب میپاشند.
این کار نمادی از پاکیزگی، شستوشوی گناهان گذشته و تجدید زندگی است.
همه، از کودکان تا بزرگسالان، در این مراسم شرکت میکنند و فضای شاد و پرهیجانی ایجاد میشود.
2. مراسم مذهبی و نیایش
در این روز، بسیاری از مردم به کلیساها میروند و در مراسم مذهبی شرکت میکنند.
شستوشوی مجسمههای مقدس و دعا برای سلامتی و خوشبختی بخشی از این مراسم است.
3. گلآرایی و جشنواره گلها
در گذشته، گلهای رز نقش مهمی در جشن وارداوار داشتند. مردم گلهای رز هدیه میدادند یا آنها را برای تزیین استفاده میکردند.
4. دورهمیهای خانوادگی و غذاهای سنتی
خانوادهها و دوستان در این روز گرد هم میآیند و غذاهای محلی ارمنستان مانند خورواتس (کباب ارمنی)، دلمه و لاواش را تهیه و با یکدیگر میل میکنند.
مکانهای محبوب برای جشن وارداوار
1. ایروان (پایتخت ارمنستان)
در ایروان، میدانها، پارکها و خیابانهای اصلی شهر پر از جمعیت و جشنهای آبپاشی میشود. میدان جمهوری و پارک عشق از محبوبترین مکانها برای این مراسم هستند.
2. دریاچه سوان
یکی از زیباترین مکانهای طبیعی ارمنستان که در این روز محل تجمع مردم برای تفریحات آبی، پیکنیک و جشنهای خانوادگی است.
3. گارنی و گغارد
این مناطق تاریخی علاوه بر مراسم آبپاشی، میزبان گردشگران برای بازدید از کلیساها و شرکت در مراسم مذهبی هستند.
نکات مهم برای شرکت در جشن وارداوار
1. آماده باشید خیس شوید!
در این جشن، همه خیس میشوند، پس لباسهای راحت و مناسب بپوشید.
لباسهای ضدآب و کفشهایی که برای خیسی مناسب هستند، انتخابهای بهتری خواهند بود.
2. از وسایل خود محافظت کنید.
وسایل الکترونیکی مانند گوشی و دوربین را در کیفهای ضدآب نگه دارید.
3. احترام به سنتها را فراموش نکنید.
اگرچه جشن شاد است، اما احترام به محیطهای مذهبی و افراد سالخورده اهمیت زیادی دارد.
4. مراقب وسایل خود باشید.
در شلوغی جشن، احتمال گم شدن وسایل وجود دارد، پس مراقب کیفها و وسایل شخصی خود باشید.
چرا جشن وارداوار را نباید از دست داد؟
تجربه فرهنگی: وارداوار فرصتی برای آشنایی با تاریخ، فرهنگ و سنتهای ارمنستان است.
شادی و هیجان: این جشن فضایی شاد و پرانرژی دارد که همه را به وجد میآورد.
طبیعت و تاریخ: شرکت در جشن وارداوار، بازدید از جاذبههای تاریخی و طبیعی ارمنستان را نیز ممکن میکند.
کلام آخر
جشن وارداوار یکی از زیباترین و قدیمیترین جشنهای ارمنستان است که با ترکیب آبپاشی، مراسم مذهبی و تفریحات خانوادگی، نمادی از شادی، پاکیزگی و همبستگی اجتماعی است. اگر در فصل تابستان به ارمنستان سفر میکنید، شرکت در این جشن بینظیر را از دست ندهید و از فضایی مملو از شادی و هیجان لذت ببرید!