شب یلدا در کشور های دیگه

شب یلدا یا جشن‌هایی مشابه آن، در چند کشور دیگر غیر از ایران نیز وجود دارد. این جشن‌ها به دلیل همزمانی با شب طولانی‌ترین شب سال یا تغییر فصل‌ها، ریشه‌هایی در سنت‌های باستانی دارند.

1. افغانستان

جزئیات تاریخی:
شب یلدا در افغانستان به دلیل فرهنگ و زبان مشترک با ایران بسیار مشابه است. این جشن در مناطقی که مردم فارسی‌زبان یا تاجیک زندگی می‌کنند، اهمیت بیشتری دارد. همانند ایران، شب یلدا نمادی از پیروزی نور بر تاریکی است.

غذاها و خوراکی‌ها:
مردم افغانستان در این شب خوراکی‌هایی مانند میوه‌های زمستانی، آجیل، و دسرهای سنتی مانند “حلوا” و “شیرینی‌های محلی” مصرف می‌کنند.

ادبیات و شعر:
خواندن اشعار حافظ یا شاعران دیگر مانند مولانا و فردوسی در دورهمی‌های خانوادگی رایج است.

2. تاجیکستان

ریشه‌های فرهنگی:
تاجیک‌ها نیز به‌عنوان بخشی از فرهنگ ایرانی، شب یلدا را جشن می‌گیرند. در این کشور، شب یلدا با نام «شب چله» شناخته می‌شود و بیشتر با شعرخوانی و گپ‌وگفت در کنار خانواده همراه است.

غذا و نوشیدنی:
غذاهای گرم محلی، چای و نان‌های سنتی در این شب سرو می‌شود. تاجیک‌ها باور دارند که خوردن انار و هندوانه بدن را برای فصل زمستان مقاوم می‌کند.

3. ترکیه (مناطق شرقی)

جشن‌های مشابه:
در ترکیه، به‌ویژه در مناطق شرقی که تحت تأثیر فرهنگ ایرانی، کردی و آذری هستند، شب آغاز زمستان گرامی داشته می‌شود.

خوراکی‌ها:
مصرف انار و دانه‌های خشک مانند بادام و گردو در این شب معمول است. مردم معتقدند که انار نماد خوشبختی و ثروت است.

جشنواره‌ها:
در برخی روستاهای ترکیه، جشنواره‌هایی برای استقبال از زمستان برگزار می‌شود که با موسیقی و پایکوبی همراه است.

4. آذربایجان

ریشه‌های باستانی:
در آذربایجان، شب طولانی زمستان به‌طور خاصی گرامی داشته می‌شود. اگرچه این مراسم به نام “یلدا” شناخته نمی‌شود، اما مردم آذربایجان خوراکی‌های مشابه ایرانی‌ها مصرف می‌کنند و به تغییر فصل اهمیت زیادی می‌دهند.

خوراکی‌های مرسوم:
میوه‌هایی مانند انار، کشمش و انجیر خشک جزو خوراکی‌های اصلی هستند. این شب بهانه‌ای برای دورهمی و تقویت پیوندهای خانوادگی است.

5. پاکستان (شمالی)

فرهنگ‌های بومی:
در مناطق شمالی پاکستان، مانند گیلگیت و بلتستان، شب طولانی زمستان با جشن‌ها و آیین‌های خاص همراه است. این مناطق که تحت تأثیر فرهنگ‌های ایرانی و هندی هستند، شب آغاز زمستان را به عنوان نمادی از تغییر طبیعت جشن می‌گیرند.

آیین‌ها:
آتش‌افروزی، سرودخوانی محلی و مصرف غذاهای سنتی از جمله نان‌های محلی و خوراک‌های گرم از ویژگی‌های این مراسم است.

6. هند (کشمیر)

ریشه‌های مشترک:
در کشمیر، فرهنگی مشابه با ایران در رابطه با شب یلدا وجود دارد. این منطقه که دارای تاریخی مشترک با ایران و افغانستان است، شب طولانی سال را با دورهمی‌های خانوادگی و جشن‌های کوچک گرامی می‌دارد.

خوراکی‌ها:
خوراکی‌هایی مانند بادام، کشمش و چای کشمیری (قهوه‌ای شیرین) در این شب مصرف می‌شود.

7. ارمنستان

ریشه در زرتشتی‌گری:
ارمنستان نیز به دلیل ارتباط نزدیک با فرهنگ زرتشتی، شب طولانی سال را گرامی می‌دارد. این شب نمادی از تولد دوباره خورشید و آغاز سال جدید در برخی سنت‌ها است.

خوراکی‌ها:
انار، به‌عنوان نماد باروری و زندگی، در این شب جایگاه ویژه‌ای دارد. ارامنه به‌طور خاص به نمادهای خورشید و طبیعت در این شب توجه می‌کنند.

8. مصر (عصر باستان)

ریشه تاریخی:
در مصر باستان، شب یلدا به‌عنوان شب تولد خدای خورشید (رع) شناخته می‌شد. این جشن همزمان با انقلاب زمستانی برگزار می‌شد و مردم با آتش‌افروزی و خواندن دعا از خورشید استقبال می‌کردند.

9. چین

جشن دونگ‌ژی:
در چین، جشن دونگ‌ژی (Dongzhi) که به معنی “رسیدن زمستان” است، مشابه یلدا برگزار می‌شود. این جشن که ریشه در آیین‌های باستانی دارد، طولانی‌ترین شب سال و بازگشت تدریجی خورشید را گرامی می‌دارد.

غذاهای مخصوص:
دامپلینگ (Dumpling) و سوپ‌های گرم از خوراکی‌های محبوب این جشن هستند.

این مراسم نشان می‌دهد که انقلاب زمستانی و طولانی‌ترین شب سال در فرهنگ‌های مختلف جایگاه ویژه‌ای دارد. یلدا و جشن‌های مشابه آن بازتابی از تأثیر طبیعت بر زندگی بشر و تلاش برای حفظ ارتباط با چرخه‌های طبیعی است.